Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Grönland’deki buzul erimesinin ne boyuta ulaştığını bölgenin 50 yıllık değişimine birebir karede yer vererek gözler önüne serdi.
DÜNYANIN EN BÜYÜK ADASI GRÖNLAND NEDEN BU KADAR KIYMETLİ?
Geçtiğimiz haftalarda ABD Lideri Donald Trump’ın yardımcılarıyla yaptığı görüşmelerde Grönland’i satın alma konusunu gündeme getirdiği argümanı ile Lider bir sefer daha toplumsal medyanın gündemini belirledi.
ABD’nin saygın gazetelerinden Wall Street Journal Trump’ın pek çok kere danışmanlarına ABD’nin Grönland’i alıp alamayacağını sorduğunu, Grönland’ın güçlü kaynaklarının ve jeopolitik ehemmiyetinin bahsi geçtiğinde ilgiyle dinlediğini yazdı.
TRUMP’A YANIT
Grönland’dan Trump’a yanıt gecikmedi. Danimarka’ya bağlı özerk idareden yabancı basına yapılan açıklamada, ABD’yle uygun bir iş birliklerinin olduğu vurgusu yapıldı.
“Elbette Grönland satılık değil” denilen açıklamada, argümanların resmi bir art planının bulunmaması münasebet gösterilerek hususa ait öteki bir yorumda bulunulmayacağı belirtildi.
ABD’den şimdi bu tez ile ilgili resmi bir açıklama gelmedi.
Ancak bu sav doğrulanırsa Trump bu adaya talip olan birinci ABD Lideri olmayacak.
1946'DA 100 MİLYON DOLAR ÖNERİLMİŞTİ
ABD eski Lideri Harry Truman, 1946 yılında Kuzey Kutbu’nda Danimarka’ya bağlı özerk bölge olan Grönland’i satın almak için Danimarka’ya 100 milyon dolarlık altın teklif etmiş lakin olumsuz cevap almıştı.
Peki Grönland’i bu kadar kıymetli kılan şey ne? Küresel Isınma ile birlikte buzulların erimesi deniz düzeylerinde önemli artışa neden oluyor.
KÜRESEL ORTALAMANIN YÜZDE 50 ÜZERİNDE ISINIYOR
Geçtiğimiz yıllarda Penn State Üniversitesi çalışanlarından A’ndrea Elyse Messer tarafından yayınlanan makaleye nazaran, Grönland’deki erime suratı ise daha fazla. Çünkü bölge Global ortalamadan yüzde 50 daha fazla ısınıyor.
Uzmanlar Grönland’deki erime sonrası bölgedeki madencilik faaliyetlerinin daha kolay bir formda yapılabileceği ihtimalinin altını çiziyor.
ABD basınında yer alan haberlerde Danimarka’ya bağlı olan adanın petrol, çinko, kurşun, demir cevheri, hatta altın ve elmas üzere unsurlara bol ölçüde sahip olabileceği yazılıyor.
ABD, ÇİN'İN ARTAN TESİRİNDEN MUTLU DEĞİL
Tabi Grönland’in bir de stratejik kıymeti bulunuyor. Bölgede bir askeri üssü bulunan ABD’nin Çin’in Grönland’deki etkisini artırmaya çalışmasından pek de şad olmadığı daha evvel yazılmıştı.
2016’da Çin merkezli bir firma eski bir ABD üssünü satın almak için teşebbüslerde bulunmuş, bu atılım Danimarka’nın veto hakkını kullanması ile sonuçsuz kalmıştı.
2018 yılında ise bir diğer Çin merkezli şirket 560 milyon dolar karşılığında adaya yapılacak havalimanını inşa etme hakkına sahip olmuştu.
DÜNYANIN EN BÜYÜK ADASI (56 BİN KİŞİ YAŞIYOR)
2 milyon 166 bin kilometre karelik yüzölçümüyle dünyanın en büyük adası olan Grönland’de 56 bin kişi yaşıyor.
Eğer ABD Grönland’i satın alırsa bu ülkenin para ile egemenliğine kattığı birinci toprak modülü olmayacak.
ABD 1803 yılında Kuzey Amerika’da Fransa’dan 15 milyon dolar karşılığında toprak satın almıştı.
ABD, DANİMARKA'DAN 25 MİLYON DOLARA ADA SATIN ALMIŞTI
1867 yılına gelindiğinde ise Çarlık Rusya’sına 7.2 milyon dolar ödeyen ABD, Alaska’yı satın aldı.
1917’de ise misal bir muahedeye Danimarka ile varan ABD Virgin Adalarını 25 milyon dolara satın almıştı.