Avrupa Parlamentosu’nun (AP) yeni Türkiye Raportörü Nacho Sanchez Amor, Brüksel’deki AP binasında, raportör seçildikten sonra birinci röportajını AA’ya vererek Türkiye-AB alakaları hakkında değerlendirmelerde bulundu.
İlk röportajını çok âlâ tanınan bir haber ajansı olan Anadolu Ajansı’na verme kararı aldığını belirten Amor, selefi Kati Piri’nin sıkıntı bir periyotta misyon yaptığını ve işinin kolay olmadığını, kendisinin ise ilgileri daha uygun bir noktaya getirmek istediğini vurguladı.
Amor, “Görevimi objektif ve kapsayıcı bir halde gerçekleştirmek istiyorum. Türkiye-AB ortasındaki çok taraflı bağlantılarda tüm bölümlerle görüşmek istiyorum” tabirlerini kullandı.
“İLERLEME KAYDEDEBİLECEĞİMİZ ALANLARI BELİRLEMELİYİZ”
Son vakitlerde güç bir devirden geçen Türkiye-AB münasebetlerinin nasıl iyileştirilebileceğine ait soru üzerine Amor, tarafların birbirini karşılıklı olarak “çok genel kriterlerle” eleştirmekten kaçınması gerektiğine işaret etti.
Amor, AB’nin de Türkiye’nin de birbirini eleştirirken daha amaç odaklı hareket etmesi gerektiğinin altını çizerek, böylece problemlerin çözülmesi için ortak çalışma alanlarının oluşturulabileceğini lisana getirdi.
AB’nin bir bütün olarak Türkiye’nin Barış Pınarı Harekatı’na karşı çıktığını anımsatan Amor, “Hangi alanlarda ilerleme kaydedebileceğimizi, hangi alanlarda ise tıkanıklar olduğunu tespit etmemiz gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“Meşru güvenlik tasalarını anlıyoruz, tek taraflı harekata karşıyız”
Amor, Türkiye’nin legal güvenlik tasalarının AB tarafından tam olarak anlaşıp anlaşılmadığına ait ise, “Türkiye’nin yasal güvenlik korkuları olduğunu kabul ediyoruz lakin bu, Suriye’de tek taraflı hareket etmesini onaylamamız manasına gelmiyor.” dedi.
Türkiye’nin Barış Pınarı Harekatı kapsamında Birleşmiş Milletlerin (BM) 51’inci unsurunu gündeme getirdiğini belirten Amor, “Türkiye’nin yasal güvenlik tasalarını gidermek için attığı adımlar, milletlerarası hukukla bağdaşmıyor.” tezinde bulundu.
Amor, BM’nin 51’inci unsurunun Türkiye’nin dışarıdan hücuma uğraması durumunda geçerli olduğunu savunarak, terör örgütü PKK/YPG’nin Türkiye’ye attığı roketlerin taarruz sayılıp sayılmadığının sorulması üzerine, şu tabirleri kullandı:
“Ben, Türk kıyılarında hayatını kaybeden Alan Kurdi bebeği çok net hatırlıyorum ancak birebir vakitte Akçakale’de hayatını kaybeden Muhammed bebeği de hatırlıyorum. Sivilleri gaye alan her türlü saldırıyı eleştiriyorum. Tek bir tarafı savunmuyorum tıpkı formda Tel Abyad’daki bombalı saldırıyı da eleştiriyorum.”
“TÜM FAALİYETLERİ ‘TERÖRİZM’ OLARAK ETİKETLEMEK GERÇEK DEĞİL”
AB’nin, PKK/YPG’li teröristler tarafından bomba yüklü araçla Tel Abyad’a hücum düzenlenmesini neden “tek bir sesle” kınamadığı tarafındaki soruya Amor, AB’nin bu saldırıyı kimin düzenlediğini tespit edecek merci olmadığını, bu nedenle bir açıklama yapmadığını düşündüğünü söyledi.
Amor, Türkiye’nin “terörist” kavramını çok geniş bir yelpazede kullandığını ve bunun “gerçek teröristin” kim olduğunu tespit etmeyi zorlaştırdığını ileri sürerek, “Böylelikle Avrupa’nın, sizin yasal güvenlik telaşlarınız olduğunu anlaması zorlaşıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’ye yönelik her türlü taarruzun yasal güvenlik telaşı olduğunun altını çizen Amor, “Bir darbe teşebbüsüyle çaba etmek olağan ki yasal. Lakin tüm faaliyetleri ‘terörizm’ olarak etiketlemek hakikat değil. Bu gerçek terörizme de gölge düşürüyor.” diye konuştu.
“TÜRKİYE DEĞERLİ BİR ORTAK”
Amor, “Türkiye’nin AB için kıymeti nedir?” sorusuna ise, “Türkiye, yalnızca güvenlik ve göç değil her açıdan çok kıymetli bir ortak. Bunu daima lisana getiriyoruz. Bu nedenle keskin tenkitler, büyük sorun teşkil ediyor. Türkiye’nin sığınmacılar konusunda yaptıkları ise Avrupa kıymetlerini yansıtan bariz bir örnek. AB, her vakit sığınmacıları kabulü konusunda Türkiye’yi takdir etti.” karşılığını verdi.
“Türkiye AB’den göç konusunda ek yardım talep edebilir”
Türkiye’nin göç konusunda büyük bir yük üstlendiğinin altını çizen Amor, “Türkiye üstlendiği bu yük konusunda AB’den yardım isteme hakkına sahip.” vurgusunu yaptı.
Amor, göç probleminin çözülmediğine dikkati çekerek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Eğer sorun çözülmediyse, Türkiye’nin ek mali yardım talep etme hakkı bulunuyor. Lakin askeri harekat (Barış Pınarı Harekatı), bu hususta olumlu bir ortam oluşturmuyor. Türkiye, inançlı bölgeye sığınmacıları geri göndereceğini söz etti. Bu tehlikeli bir adım. BM Genel Sekreteri Antonio Gutteres, sığınmacıların yalnızca inançlı, onurlu ve istekli bir halde dönebileceğini vurguladı. İnançlı bölgeye Türkiye kimleri geri gönderecek? Bunlar inançlı kentler mi olacak? Demografiyi mi tekrar şekillendirecek?”
Amor, “AB’nin, Türkiye tarafından tek taraflı yürütülen inançlı bölgeye zarurî dönüşleri değil”, lakin BM üzere “uluslararası kurumlar” tarafından desteklenen faaliyetleri destekleyeceğine işaret etti.
“AB göç konusunda emsal bir takdiri hak ediyor mu?” sorusu üzerine Amor, AB Kurulunun gerekli misyonu üstlendiğini lakin üye ülkeler ortasında farklılıklar oluştuğunu ve AB’nin göç siyasetini kabul etmediklerini söz etti.
Amor, AB’nin Türkiye’deki sığınmacılara yönelik yardımının ise “yavaş da” olsa aktarıldığını kaydetti.
Türkiye’nin AB katkılarından evvel de sığınmacıları desteklediğine işaret eden Amor, AB yardımlarının Türk hükümetine gitmediğinin ve sığınmacılara yönelik projelerin fonlandığının altını çizdi.
Amor, “Yardım yavaş geliyor diye Türkiye bizi eleştirebilir fakat bu, AB’nin prosedürü.” dedi.
“TÜM BÖLÜMLERLE GÖRÜŞMEK İSTİYORUM”
Amor, raportörlük periyodunda Türkiye’den tüm kesitlerle görüşmek istediğini vurgulayarak şunları söyledi:
“Türkiye’yi tam olarak anlamak istiyorum. Bu benim gündemim. Alan Kurdi’nin, Akçakale’de hayatını kaybeden Muhhammed bebeğin, PKK’nın çocuklarını almasına karşı çıkan annelerin, toplumsal medyada hükümeti eleştirenlerin ve gazetecilerin farkındayım. Lakin bu formda bütün resmi görebilirim ve süreci tekrar rayına oturtabilirim.”
Amor, Türkiye’ye FETÖ darbe teşebbüsünden bir ay sonra gittiğini, Meclisi ve 15 Temmuz şehitlerinin mezarlarını ziyaret ettiğini de hatırlattı.
“YENİ DEVİR İÇİN MEVCUT DURUM GÖZDEN GEÇİRİLMELİ”
Türkiye-AB bağlarının geleceğine ait Amor, AP’nin Türkiye’yle üyelik müzakerelerini askıya alma kararı aldığını lakin AB Kurulu ve Kurulunun bu kararı desteklemediğini anımsattı.
Barış Pınarı Harekatı’nın bağlantıları zora soktuğuna dikkati çeken Amor, şunları kaydetti:
“Türkiye, AB ve üye ülkeler için çok değerli bir ülke. Taraflar ortasında önemli manada bir inanç zedelenmesi oldu. Tekrar inancı inşa etmemiz gerekiyor. Genel tenkitler, birbirine ithamlar, iki tarafa da hizmet etmiyor. Türkiye’de siyasi manada birçok gelişme oldu. Gelişmeleri hakikat biçimde kıymetlendirmemiz gerekiyor. Yeni bir periyoda başlamak için mevcut durumu gözden geçirmeliyiz.”
Amor, Türkiye’ye birinci ziyaretini ocakta gerçekleştirmeyi planladığını kelamlarına ekledi.